Hier vindt u meer informatie over de oorzakenkaart
De oorzakenkaart
Tijdens het RE-PAIR onderzoek hebben jongeren en hun ouders deelgenomen aan de onderzoeksdag, we sloten de onderzoeksdag af met een-op-een interviews. We hebben interviews afgenomen omdat wij als onderzoekers waarde hechten aan en benieuwd zijn naar inzichten en ervaringen van jongeren en hun ouders zelf. De specifieke interviewvragen waren verschillend voor de groep families met een jongere zonder depressie en voor de groep families met een jongere met een depressie.
Bij de families met een jongere met depressie waren we, onder andere, benieuwd wat jongeren zelf als oorzaken van hun depressie zien en wat ouders als oorzaken van de depressie van hun kind zien. We hebben dit in twee stappen uitgevraagd. Allereerst stelden we een open vraag over het onderwerp, zodat we de inzichten van jongeren en ouders niet beïnvloedden. Ten tweede hebben we gebruik gemaakt van een oorzakenkaart, dit is een overzicht van risicofactoren voor het ontwikkelen van een depressie die uit eerder wetenschappelijk onderzoek naar voren zijn gekomen. Deze oorzakenkaart (opgesteld in 2018) hebben we gebruikt om jongeren en ouders verder te prikkelen in het formuleren van (mogelijke) oorzaken. Vanuit de klinische praktijk hebben wij veel positieve reacties gekregen over het gebruik van de oorzakenkaart en het verzoek gekregen om deze te delen. Daarom hebben we de oorzakenkaart hierbeschikbaar gesteld. Op basis van de resultaten van ons onderzoek adviseren wij om de volgende stappen aan te houden bij het gebruik van de oorzakenkaart:
1. Stel eerst de volgende open vraag en vraag eventueel door: a. Jongere: “Wat denk je dat mogelijke oorzaken van jouw depressie(ve klachten) zijn?” b. Ouder: “Wat denkt u dat mogelijke oorzaken van de depressie(ve klachten) van uw kind zijn?”
2. Gebruik de oorzakenkaart met de volgende instructie: a. Jongere: “Uit eerder onderzoek zijn al enkele mogelijke oorzaken naar voren gekomen, namelijk [LEG OORZAKENKAART NEER]. Als je deze nu zo voor je ziet, zie je dan nog een of meer dingen die bij jou een oorzaak zouden kunnen zijn?” b. Ouder: “Uit eerder onderzoek zijn al enkele mogelijke oorzaken naar voren gekomen, namelijk [LEG OORZAKENKAART NEER]. Als u deze nu zo voor u ziet, ziet u dan nog een of meer dingen die bij uw kind een oorzaak zouden kunnen zijn?”
3. Uit ons onderzoek komt naar voren dat sommige jongeren en ouders spontaan onderscheid maken tussen factoren die worden gezien als oorzaken en als in standhoudende factoren. Hier kan expliciet naar worden gevraagd, bijvoorbeeld met de volgende instructie: a. Jongere: “Uit eerder onderzoek weten we dat jongeren soms onderscheid maken tussen factoren die zij als oorzaak zien van hun depressie en factoren die de depressie in standhouden of verergeren. Je noemde zojuist een aantal factoren, namelijk [HERHAAL SAMENVATTEND DE GENOEMDE FACTOREN EN/OF GEBRUIK EEN GESCHREVEN OVERZICHT]. Zie jij hierin nog onderscheid tussen oorzaken en in standhoudende factoren? Zo ja, hoe zou je iedere factor dan indelen?” b. Ouder: “Uit eerder onderzoek weten we dat ouders soms onderscheid maken tussen factoren die zij als oorzaak zien van de depressie van hun kind en factoren die de depressie van hun kind in standhouden of verergeren. U noemde zojuist een aantal factoren, namelijk [HERHAAL SAMENVATTEND DE GENOEMDE FACTOREN EN/OF GEBRUIK EEN GESCHREVEN OVERZICHT]. Ziet u hierin nog onderscheid tussen oorzaken en in standhoudende factoren? Zo ja, hoe zou u iedere factor dan indelen?” Benieuwd naar de resultaten van dit onderdeel van RE-PAIR? Lees hier het volledige wetenschappelijke artikel.